Atot nin Kulog Tulak

 

Gurukgutok nin tulak depisilon intindihon

Minabilog ang lipot pag-atot mahayahayon

Mainom ka nin bulong daeng seguro

Kun marahay nin hidali libong sa payo.

 

Gurukgutok nin tulak, minahilab diretso

Minabukol sa gilid, surip bagang bato

Sa ininom na tubig maduda kang gayo

Tibaad impektado o baya may hilo.

 

Igwa man kulog tulak sa pangangake

Minapuros sanang hilab an babaye

Minasimangot ini bikrat an duliduli,

Hangos nin hararom sabay abre!

 

Aw inda tadaw baya ta arog kaini

Kapot an nguso, luwas an kustombre,

Pinagmuda si pade damay an mga kapre,

Pagluwas nin ake ginhawang puwerte!

 

Kulog tulak baya an sabi garo arte

Dae pigtutuyo basang minarepeke

Kun dae mo aram an siyertong diskarte

Mata mo mararom, atot mo maremate!

Pinuk-itang isip para ki Jesse

(An rawit-dawit na ini dedikado para ki SILG Jesse Robredo, Department of Interior and Local Government)

Mainiton an diklom

sa malipotong agyat

kan natuturog

na saldang;

Asin an lambang

pagtaghoy kan mga bitoon

sarong kinurahaw

na bakong inimpit,

alagad, minahagad

nin pagkaherak

sa bulan;

minakitik sa kalangkagan

asin sa hilom na pahiyom

mina-ulwat an mga tagong kasalan.

Kadakli sa mga kuwago

minalupad sa pagkabanggi;

siring man baga an mga kuwaknit

minasagiwsiw sa pagdagit nin insekto;

alagad, hilnga an mga buwaya

nagtatampisaw sa katangyanan,

hilom na nag-oogma

ta si Agila buminagsak na!

Sabi pa: “Maray talagang barion

an pakpak, ta sa pagkampay

mabulusok pairarom an paglupad

pasiringon sa pusod nin dagat.”

Maogmahon man si Uwak

ta mayo na karibal nin karibal;

isip niyang balinsot, uya:

Sa otro aranihan nin orgulyo daa

Si Salampati na sana an kakontra.

Mainit na talaga an diklom

sa kinaban, ta an marhayon

na tawo, luhay-luhay

nang binabaton paitaas,

buhay hilaw na binabawian;

alagad, uya an mga sinugok

ni Agila, buhay na manananggana!

Salingoy sa Enot na Huri

Giromdom ko, mga panahon

Kadto, mauran, biglang init.

Dangan nagliliod an saldang

Sa madagundongon bayang langit,

paghihibing mayong untukan

An gabos gayod nalipasan,

Alagad sirip ko an bangraw;

Ilaw sa makitkitong lurip

Kan bintanang gurang-gurang na;

Na nakukunipan nin karton,

Namansayan an tubig-baha...

Pig-aanod an lumang papel

Na kun saen naikurit ko

An enot, nahuri kong agi.

Malapokon an dalan,

May tuprak nin mga bitis:

Laen sa pasirangan,

Laen sa pasulnupan,

Laen sa may pa-amihanan

O baya, laen-laen an padudumanan;

Laen an palikaw-likaw,

Laen an pasunod-sunod,

O baya, laen-laen an palalakawan.

Mapusugon an kapot-kapot

Na sugkod, iyo an paglaom

Iyo an kimay nin paglakaw

Na dae aram an direksyon,

Ta uya, hilom na binugnot

An dapan na lubong sa lapok.

Mapulot, habo pagbuhian

Sa pagkapyot, ta harani na

An sulnop, pagturog kan saldang;

Sa katre, may parteng sirangan,

Sa lugar nin kinamundagan;

Naglalantaw sa pangiturog,

Marani sa sirang nin bulan,

Giromdom ko an lakaw ngonyan:

Enot sa huring agi-agi.

Duyan nin Kahanduyugan

Hilnga baya an hinais sa bulwak na kaisipan,

Libreng naglalakaw sa dalan nin kikilkiwan

Ordinaryong hurop-hurop, igwang nahahagop

Lupadon man an kalag, sa panginuron minasayod.

Hilnga baya an dalan nin kangangalasan

Kadakol naoogma, kadakol may nasasabihan

Estoryang mintis kun minsan lakaw nin bitis

Nakakaabot kun saeng rukarok an hinagishis.

Simplehon man sana daw an buhay parasurat

Kun yaon sa tukaw, hararomon an rakat-rakat

Bulsang labot, daeng kabukod-bukod an liot

Sensilyong luma inaabot nin bagyo o tiglipot.

An panahon igwa nin ginhawa, may tiggutom

An bunga nin kaisipan, garo gumol na loom

Kun minsan yaon an inspirasyon, sa muro mapoon

Sige lang pangidkid sa paros, nagpoponpon.

Kaya, lakaw sana lakaw, mag-isip, dae pohoon

Dawa maluya an tindog, idagos sana, sige poon

Ta lunyang mo mahiling an simbolo nin paglaom

Sa duyan mong kahanduyogan, dae balakid an diklom.

Hala, dalagan dangan lakaw, O isip, sagunsona baya

Pirang patong man an tiyempo nin sala, uya sigeha

Ta sa bandang huri, paglihis nin mga tapos nin panahon

An ngaran mo minahuy-ag, papel man o panurat minatadong.

Sakay, baya, sakay sa karwahe nin mga amuyong

Ta digde baya may lana an lampara, maliwanagon

Kun sa pagsurat mo, minsan mayong kukulkugon

Magduyan ka sana, basaha, boses mo an hinanyugon.

Dayupot na pag-iriba, pareho an dalan, an lakad iba

Sa lambang dalan, may yano o baya matunukon pa

Sinda an matabang, maalsa saimo kun ika pagal na

Dae ka sana maghilig sa duyan nin kahanduyugan ta.

Gurukgutok, Pughak, Bunga nin Hugak

Aram na daw nindo kun saen gikan an kulog payo?
Nakamate na man daw kamo nin lamyerdang pughak
na kun an paros pasiring saimo, balisngag an parong
minasarumson sa hararom na singhot o kaya lambong?

O baya, uya an estorya ni gurukgutok asin pughak
sanribong balingot kan pasiritsit, bunga kan parong pasit;
sagin hapyos sa tulak, sabay sikad paggilid
ta uya na si pughak minalimbayog, minakupsit.

Sa pag-inom bulong, tabletas man o likwid,
hayahay sa tulak, ribong na ulod hinagidhid;
Ta mayong tambal sa kulog tulak kundi tagong pamidbid,
magkumpisal ka sa inidoro, sabay tangad sa langit.


Masakiton na maray pagparagiromdomon,
mga nakaaging estoryang maogma o kaya maribong;
Limason ta man an tubig sa laog nin bubon,
kulang pang ibubo sa maraksot na kaplong.

Ano baya ang boot sabihon sa kahaputang naenot?
Ta tinapos ko ang estorya sa maribong na kutkot,
gurukgutok man o pughak, parehong balingot
sa dungo minausbong, sa tulak minangutngot.

Kaya sa biyahe an estorya minapoon an gurokgutok,
sa paros minagikan, sa hagikhik man o pungot;
Likayi baya an sobrang init, paros o hinangos,
tibaad sa tubig na malipot, malingaw an saimong gan-ot.

Kulog payo baya, kulog nin hawak na bilog
magtentar ka sa lindong kan buhay, bakong maraot na paros
ta mga kataid naghihingoha, grabeng gayo an paghihigos
maglikay sa amigong hugak nganing harayo ang pagtitios.

Gurokgutok o pughak, bunga nin hugak asin kadaihan,
mga tentasyon sa ribong na tawo, baya dapat likayan,
Tibaad sa masunod na aldaw, mawaraan ka nin kahayahayan
ta gumon sa maraot na bisyo, bunga nin dakulang kahugakan.