Friday, November 15, 2013

Saliwsiw nin Alinawnawan

Habo ko daw pagparahunaon

An kutaw kan saimong mga kaisipan

Nin huli sa pagigin kabtang

Kan saimong agi, hinuhurot ko

Na ika makanuod na magmuklat

Sa hararom na pagkananok

Asin an kabaing nin saimong paghigos

Magin luktos na taramon nin buhay

Na minahidali sa pag-awit

Mapanungod sa kagutuman;

Asin imahinaron mo na sana,

Nagralapa na baya an mga awit

Nin suanoy na mga panahon;

Asin ngunyan nagtuturo an sakong mga luha

Habang minamansayan ko an saimong kinamugtakan

Na dawa ngani an mga bitoon sa langit

Magigin uripon sa kamondoan.

Nahihiling ko an saliwsiwan nin saimong pagkatawo

Na dawa ngani an mga bitoon sa langit,

Na nag-iimbitar saimo na magsakat

Nasusupog man lugod sa paghadi an saldang

Asin an aldaw nagbibilang naman nin saiyang rihaw.

Epidemya

Gusto kong magtabang saimo,

Sayod ko an tugmad nin saimong kalag

mantang kapot-kapot mo an latang baso

na kaaganan nin mga limos.

Tinatakla na man an ngilit kan bulsa sa laog kaini.

Mayong supayan nin huli sa tubong putol.

Alagad, dagos an pagbulos nin tagdo

paibaba sa kali, asin an ngiri-ngiri-an

hupyat, nagsisirbeng paiplian

kan layas mong bitis.

 

An pinohon asin hingit-kiton mong il-ig

nagsisirbeng kuwintas, nabobordahan nin alpog,

nakadukot sa mga linya nin kublit;

pirme nganing hinihingikil kan kuko mo an latak

mantang nakatukaw ka sa madiklomon na gilid.

 

Nagpipiriting-piting man ako

sa hilom na pagsambit

kun ano kaya an bulong mo?

Alagad, daeng epektibong herbo

o kaya espesyalistang albularyo

an puwedeng makapagpapaomay

sa rakrakon mo nang lugad;

ni an mga langaw sa langit

magliliod na sa mahamotong

samyo kaining rekuerdo mo.

 

Gayod, makaluluoy ka.

 

Lusokon na an saimong mga mata

asin may kurit na man an agihan

kan mga luha; an mga arong mo

maogmang nagdadagdag, nagpipiyesta, nagbibilang;

sinda boluntaryong nagboborda kan manipison

asin mapusawon mo nang lalawgon.

An inosenteng putitok nin saimong mata

garong mainit na dagom na nagtutusok sa puso;

sarong bisyo o tentasyon na masakit supilon

na tanganing magburak an palad ko, hilnga,

sa irarom nin sakuyang bulsa.

 

Lantop ko na man ngunyan an kalag mo

dawa harayo akong nagmamansay saimo.

An saliwsiw kan saimong hawak, hitsurang

patos kan unikong pasyon o estilo

sa luma o kaya sa moderno nang panahon.

Kaya ngani, sine ta kang hinihiling, piglalantaw,

Minamansayan sa hara-harayong kinamumugtakan ko,

mantang an kurikot mong hawak garong halas

na nakatiklop sa nanok mo nang pagkakaturog.

 

Tama!... Aram ko na! Mansay ko na ngunyan

an magirok-girok mong kitik; naka-adorno

o baya nakakurit sa kalamnan nin saimong tulang:

Sarong makaluya, nagsosolong epidemya

na kuminalat nin makuri asin nakapuripot

sa kalag nin saimong hawak:

 

Nakakadenang hugak!

Huring Paaram Para Ki Rizal

Aba anang gayon paghorop-horopon an mga tataramon ni Rizal

Sa huning Bikolnon an huring paaram naglik-ad, nawara an busal;

Nag-aawit, nagkakantang gayo, mahamison bagang tunay

Dikit pang malun-ok an dila ko sa panambitang hinay-hinay;

Mga burabod na tataramon sa puso kong mainit, nagpapaypay.

 

An huring paaram ni Rizal, siring baga sa kanta nin pagkamoot

An tuno nin boses gikan sa harayong bukid ngonyan nagkabaraluktot;

Ta an banwaang dalisay, uya baga, haros pano nin alipung-ot

Ta iba an pagka-intende kan mayayaman, nakaka-anggot;

Kaya, uya ipagdulot, kabtang na buhay, nagtitios, nangunguniot.

 

Haen na daw an mayambong, baga rimpos na pangiturog ni Rizal

Hilnga baya an banwang Pilipinas, nagkasararong nangungumpisal

Sa atubangan nin altar nin Diyos, hayagan an pag-ako nin kasalan

Na siring sa paros nin bagyo, o makusog na uran nin kasalinggayan

Matea an huring hangos nin pagtaghoy, haen an banwa nin kaogmahan.

 

Paaram na, O Rizal, ta an tingog kan boses mo paos na,

Pabayae na kaming makunop nin tubig, mawara an pagkapaha,

An mga pangiturugan mo kuta na magayon, bakong talinghaga

Kaya man sanang mangyari, kung magkasararo, maghingoha

Para sa banwang tinubuan, ngonyan hilnga baya nagluluha.

Hiwa nin Kikilaw

Ako nagrirop, nagbutwa, naghiling,

Nakadiskubre: May sinehan sa dagat?

Ahahay! Estoryahon ko.

Sa irarom nin dagat palan

bako man hararom o kantil an diklom,

hababaw sana, alagad, dae mo matugkad.

Rinukrok ko an irarom, abot ko an hilahil.

Mansayon nanggad an palibot.

Alagad, dae akong nahihiling!

May sira akong nakapa, inda ko kun iyo:

Marupugon an likod niya, makubalon,

baga higante. An daghan makunoton na an kublit.

Kinaputan ko, naghilap ako nin laman!

Masarumsom an namit kan sira, aw inda,

kun ibubo, eheste, ibusbos mo na

an sinilihang suka na an sangkap mapait.

Paborito ni agom, ahahay!

Aba anang kulog!

Bakong masapog o gisik an kikilaw.

Marimrim an namit sa kinatahawan.

Halat!... Ano yan, rimoranon?

Ay sala, kasili!

Ay sala, butbot!

Ay sala, pating!

Ay sala, olob!

Ay sala, butete!

Ay hala, muro ko baga ini!

Gadana an TV!

Ahaharayyy!

Monday, November 4, 2013

PIRIK-PISIK

 

An hilomlom na kaanggutan

garo sipnoang kuyom-kuyom;

nakahagkos sa puso, siring sa tubig

na nagraraguso, daeng kanultulan;

Siring sa sarong hisong gapo,

Hinahagidhid an mapulot

na ugsong nin kasalan

tanganing sa sarong pirik-pisik

nin tubig na malipoton,

o malabnawon, maianod

an ati nin kalapaan.

 

Siring sa maitomon na tabnaw,

Dae mo mansay an kairaroman

na kun saimong imahinaron

siring man sana

sa pusong maitom;

nawawara an tunay

na kahulugan nin kulay:

maitom, madiklom,

mabataon, malapaon,

gabos daeng porma

nin tultulan.

 

Tagdo sana.

Atot nin Kulog Tulak

 

Gurukgutok nin tulak depisilon intindihon

Minabilog ang lipot pag-atot mahayahayon

Mainom ka nin bulong daeng seguro

Kun marahay nin hidali libong sa payo.

 

Gurukgutok nin tulak, minahilab diretso

Minabukol sa gilid, surip bagang bato

Sa ininom na tubig maduda kang gayo

Tibaad impektado o baya may hilo.

 

Igwa man kulog tulak sa pangangake

Minapuros sanang hilab an babaye

Minasimangot ini bikrat an duliduli,

Hangos nin hararom sabay abre!

 

Aw inda tadaw baya ta arog kaini

Kapot an nguso, luwas an kustombre,

Pinagmuda si pade damay an mga kapre,

Pagluwas nin ake ginhawang puwerte!

 

Kulog tulak baya an sabi garo arte

Dae pigtutuyo basang minarepeke

Kun dae mo aram an siyertong diskarte

Mata mo mararom, atot mo maremate!